Een kruisje op de rug 

Anno 1956

Frederiek werd wakker toen het nog pikkedonker was.
Ze lag diep onder de dekens in een tweepersoonsbed naast haar zusje, die nog diep in slaap was.
Vandaag was het eindelijk zover; ze werd tien jaar en Oma had haar verteld dat ze dan een kruisje op haar rug zou krijgen.
Voordat ze zich vanonder het zware dek met de rode satijnen doorgestikte deken naar boven wurmde, stak ze haar hand onder haar pyjamajasje en wrong zich in een bocht om te voelen of er al iets zat.
Het ijskoude zeil deed haar tenen krommen in onwillekeurig verzet.
Snel trok ze haar pantoffels aan en taste naar het gebreide vest om over haar pyjama aan te trekken.
Op de overloop brandde een zwak lampje.
De slaapkamerdeur van haar ouders stond op een kier.
Even bleef ze dralen voor de deur en sloop toen de slaapkamer binnen, naar de kant van het bed waar ze haar moeder wist.
‘Mam, ik ben jarig,’ fluisterde ze.
Door aan een koord boven het bed te trekken, deed haar moeder de lamp aan.
Knijpend tegen het licht trok ze haar naar zich toe.
‘Gefeliciteerd lieverd!’ Ze werd hartelijk gekust.
‘Kom hier, jarige dochter!’ Een lange arm in gestreept flanel kromde zich over de rand van het eikenhouten bed, om met een groot bruin pak weer tevoorschijn te komen.
Frederiek zette grote ogen op en met een stemmetje, dat een toontje hoger klonk dan gewoonlijk, zei ze: ‘Dank u we e el….’
Gehaast knoopten haar vingers het touwtje los, en schoven het papier opzij.
Glunderend hield ze een rood geruite schooltas in haar handen.
‘Dank u wel, wat mooi!’ Dankbaar werd er gekust.

pagina 2

‘Kijk er eens in,’ animeerde haar vader. Aan de onderkant zaten twee riempjes die ze los kon maken om de tas open te klappen.
Er zaten twee grote vakken in, die afzonderlijk konden worden dicht geritst, en in een van de vakken zat een dikke bobbel.
Ze haalde er een schrift uit en een bruin lederen etui, dat ze gelijk open maakte.
Een kroontjespen, een potlood met een gummetje erop, en vier kleurpotloden zaten in lusjes gestoken aan de ene kant, en aan de andere kant prijkten een gummetje, een liniaaltje en een prachtig gekleurde inktlap.
Ze keek verliefd naar haar cadeaus.
De koude van de slaapkamer voelde ze niet.
‘Dank u wel allebei, ik ben er heel erg blij mee!’
‘Zullen wij nu maar opstaan? Dan kan je vader nog even slapen.’
Moeder stapte uit bed, en Frederiek pakte haar schatten mee.
Beneden porde haar moeder de kachel op, en Frederiek moest zich
gaan aankleden.
Achterelkaar verschenen haar broers en zusje om haar te feliciteren, en nieuwsgierig het cadeau te bekijken.
Haar broers vonden het een echte ‘meidentas’, zodat ze niet afgunstig hoefden te zijn.
Niet lang daarna zaten ze met zijn allen om de ontbijttafel.
Moeder schonk thee in de kopjes en lette erop dat de jongens niet te veel beleg op hun boterhammen smeerden.

Frederiek kon haast niet wachten om naar school te gaan.
De tas kon open gegespt over de bagagedrager van de fiets gehangen worden. Haar moeder had er een traktatie voor de klas en een aparte traktatie voor de meesters en juffrouwen in gedaan.
In haar wollen winterjas met gebreide wanten, met daaronder haar
mooiste jurk, fietste Frederiek naar school.
Haar vriendinnen bewonderden de tas uitbundig, en informeerden gretig naar de traktatie.

De deur ging open, en de bovenmeester luidde de bel. De kinderen

pagina 3

stelden zich in rijen op, met de grootsten achteraan; ordelijk liepen ze klas voor klas naar binnen en schoven op hun plaatsen.
De meester kwam binnen, gaf een tik op de lessenaar, en kreeg stilte.
Hij zette een psalm in en de klas zong mee.
Daarna vouwde hij zijn handen en vroeg de Heere zich vandaag weer in goedertierenheid over hen te ontfermen. Amen.
Aansluitend volgde een vertelling uit de bijbel.
Dat begon altijd met een tekeningetje op het bord, van de Jordaan en het meer van Galilea.
Frederiek hield van die verhalen, want meester kon mooi vertellen.
Toen er gerekend moest worden, dacht Frederiek er weer aan dat er nu
een kruisje op haar rug zou zitten; zodra ze thuis kwam, zou ze haar moeder laten kijken.
Ze schrok op toen ze haar naam hoorde noemen.
Ze moest voor de klas komen.
Meester feliciteerde haar en gaf haar een plaatje met een
bijbeltekst erop.
Daarna werd er voor haar gezongen en mocht ze rondgaan met haar trommeltje toffee’s.
Voor de meester had ze een rokertje dat hij gelijk opstak.
Nu mocht ze een vriendinnetje kiezen om samen de klassen mee door te gaan en de overige meesters en juffrouwen iets lekkers te brengen.
Alle meisjes staken hun over elkaar gekruiste armen omhoog in de hoop uitverkoren te worden.


Natuurlijk koos ze Eefje, haar beste vriendin.
Op de gang staken ze snel en samenzweerderig een extra toffee in hun mond en zo langzaam als ze durfden liepen ze door de gang.
Elke klas leverde een tekstje op.
Dat is een plaatje met een Bijbelse voorstelling en de betekenis erbij.  
De meester van de zesde klas gaf haar zelfs een groot plaatje.
In het speelkwartier groepten alle meisjes van de klas zich om haar heen,

pagina 4

en smeekten op haar partijtje te mogen komen.
Haar moeder had gezegd dat ze vier meisjes mocht uitnodigen en in haar klas zaten er drie en twintig.
Frederiek kon echter geen ‘nee’ zeggen.
Overweldigd door alle aandacht en belangstelling gaf ze de een na de ander toestemming die middag te komen feestvieren.

Oma was er al toen ze thuiskwam.
‘Laat me eens kijken, heb je een kruisje op je rug?’
Snel trok Frederiek haar jas uit, en ging met haar rug naar haar grootmoeder toe staan.
‘Dat is dik in orde,’ zei ze. ‘Hartelijk gefeliciteerd!’
Frederiek zag de glimlach niet die Oma met haar moeder wisselde.
Die middag ging de bel meer dan twintig keer…


Reacties

2 reacties op “Een kruisje op de rug ”

  1. Magda van Dalen avatar
    Magda van Dalen

    Goed geschreven zo echt. Ik kon me alles voorstellen.

  2. Afke Gosselink avatar
    Afke Gosselink

    Wat een leuk verhaal en levensecht verteld zoals het in die tijd ging.

Geef een reactie

Je e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *